Các bộ phận của xe đạp và từng chức năng của chúng

Hiểu về các bộ phận của xe đạp giúp bạn tăng trải ngiệm đi xe và thuận tiện trong quá trình bảo dưỡng, sửa chữa cơ bản. Bài viết này, xe đạp 5s sẽ chia sẻ các bộ phận cơ bản của xe đạp thể thao và giải thích các chức năng cơ bản của chúng.

Các bộ phận của xe đạp

Khung xe 

Khung xe đạp được coi là xương sống của toàn bộ xe, đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp cấu trúc và độ bền cho xe đạp. Nó là bộ phận chính chịu trách nhiệm giữ và kết nối tất cả các bộ phận khác của xe đạp như bánh xe, yên xe, ghi đông và hệ thống truyền động.

Khung xe có thể làm từ các loại chất liệu như: 

• Nhôm: Khung nhôm nhẹ và bền, thường được sử dụng trong các loại xe đạp phổ thông và xe đạp đua. 

• Sợi Carbon: Khung sợi carbon rất nhẹ và có độ bền cao, thường được sử dụng trong các loại xe đạp cao cấp và xe đạp đua chuyên nghiệp. 

• Thép: Khung thép nặng hơn so với nhôm và sợi carbon nhưng rất bền và có khả năng chịu lực tốt.

• Titanium: Khung titanium nhẹ, bền và không bị ăn mòn, mang lại sự kết hợp tuyệt vời giữa độ bền và trọng lượng nhẹ.

Bánh xe

Bánh xe là một trong những bộ phận quan trọng nhất của xe đạp, bao gồm lốp, vành, trục và nan hoa.

• Lốp: Lớp cao su bao bọc bên ngoài bánh xe, có nhiệm vụ cung cấp độ bám và hấp thụ các chấn động từ mặt đường.

• Vành: Khung kim loại hình tròn mà lốp xe được gắn vào, thường được làm từ nhôm hoặc carbon.

• Trục: Trục trung tâm của bánh xe, giúp bánh xe quay quanh trục của nó.

• Nan hoa: Các dây kim loại nối trục với vành, giúp phân phối lực đều trên bánh xe và giữ bánh xe ổn định.

Sự khác nhau về loại bánh giữa các loại xe

• Bánh xe đạp đua: Thiết kế nhẹ và mỏng, thường sử dụng lốp trơn để giảm lực cản và tăng tốc độ. Phù hợp với các đường nhựa phẳng và cuộc đua xe đạp.

• Bánh xe đạp địa hình: Thiết kế rộng và chắc chắn hơn, với lốp gai giúp bám đường tốt trên các bề mặt gồ ghề như đất, sỏi và đá. Thường được sử dụng trong các loại xe đạp địa hình (MTB).

• Bánh xe hybrid: Kết hợp giữa bánh xe đua và bánh xe địa hình, có kích thước trung bình và lốp có độ bám vừa phải. Phù hợp cho cả đường nhựa và đường địa hình nhẹ.

Lốp xe 

Lốp xe là phần ngoài của bánh xe, được làm từ cao su và có nhiều kích thước và loại khác nhau để phù hợp với các mục đích sử dụng khác nhau. Lốp xe ảnh hưởng trực tiếp đến độ bám đường và khả năng vận hành của xe đạp.

Các loại lốp phổ biến

• Lốp trơn: Lốp trơn có bề mặt mịn và ít gai, được thiết kế để giảm thiểu lực cản và tăng tốc độ trên đường nhựa phẳng. Thường được sử dụng cho xe đạp đua.

• Lốp bán trơn: Lốp bán trơn có một số gai nhỏ, cung cấp sự cân bằng giữa tốc độ và độ bám đường. Phù hợp cho các loại xe đạp hybrid, sử dụng trên cả đường nhựa và đường đất.

• Lốp có gai: Lốp gai có bề mặt nhiều gai và rãnh sâu, giúp tăng cường độ bám đường trên các bề mặt gồ ghề, trơn trượt như đất, sỏi và bùn. Thường được sử dụng cho xe đạp địa hình (MTB).

Lốp xe đạp

Phanh

Phanh là một bộ phận quan trọng cho sự an toàn của người lái, được sử dụng để giảm tốc độ hoặc dừng xe. Phanh giúp kiểm soát tốc độ và giữ an toàn trong các tình huống khẩn cấp.

Các loại phanh phổ biến

• Phanh vành: Được lắp trên vành bánh xe, dùng má phanh ép vào vành để tạo ma sát và giảm tốc.

• Phanh đĩa: Sử dụng đĩa phanh gắn trên trục bánh xe và kẹp phanh ép vào đĩa để giảm tốc. Hiệu quả hơn trong điều kiện thời tiết ẩm ướt và đất bùn.

Xích 

Xích là một vòng xích kết nối giữa bàn đạp và bánh sau, chuyển lực từ bàn đạp đến bánh sau để tạo động lực di chuyển cho xe. Xích chuyển đổi lực đạp từ chân người lái thành động lực làm cho xe tiến về phía trước. Nó là một phần quan trọng trong hệ thống truyền động của xe đạp.

Bàn đạp

Bàn đạp là nơi để chân người lái đạp vào để tạo lực đẩy cho xe. Chúng có thiết kế khác nhau để phù hợp với các loại xe đạp và phong cách lái xe khác nhau. 

Các loại bàn đạp thông dụng

• Bàn đạp phẳng: Thường được sử dụng cho xe đạp phổ thông và xe đạp địa hình, cung cấp một bề mặt lớn để đạp.

• Bàn đạp khóa: Dùng trong xe đạp đua và xe đạp thể thao, có hệ thống khóa giúp chân người lái gắn chặt vào bàn đạp, tăng hiệu suất đạp.

Bàn đạp

Ghi đông

Ghi đông cho phép người lái điều khiển hướng di chuyển của xe.

Các loại ghi đông chính

• Ghi đông tay cong: Thường được sử dụng trong xe đạp đua, giúp người lái có thể cúi thấp để giảm lực cản không khí và tăng tốc độ.

• Ghi đông thẳng: Thường được sử dụng trong xe đạp địa hình và xe đạp phổ thông, cung cấp vị trí lái thoải mái và kiểm soát tốt.

• Ghi đông nâng: Thường được sử dụng trong xe đạp cruiser và xe đạp đô thị, có thiết kế nâng cao giúp người lái có tư thế lái thẳng lưng, thoải mái.

Ghi đông thẳng

Củ đề

Củ đề giúp thay đổi tỉ số truyền động và giúp người lái điều chỉnh độ nặng nhẹ của việc đạp xe tùy theo địa hình.

Các loại củ đề: 

• Củ đề trước: Di chuyển xích giữa các đĩa xích phía trước, thay đổi tỉ số truyền động lớn.

• Củ đề sau: Di chuyển xích giữa các líp phía sau, thay đổi tỉ số truyền động nhỏ và tinh chỉnh.

Củ đề xe đạp

Giò đĩa

Giò đĩa bao gồm tay đòn và đĩa xích, là bộ phận truyền lực từ bàn đạp đến xích, giúp xe di chuyển.

Giò đĩa truyền lực đạp từ bàn đạp đến xích, làm cho xe tiến về phía trước. Nó là một phần quan trọng của hệ thống truyền động, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất và trải nghiệm đạp xe của người lái.

Líp xe

Líp xe là cụm bánh răng được gắn ở bánh sau của xe đạp, bao gồm nhiều bánh răng có kích thước khác nhau.

Líp xe cho phép người lái thay đổi số, điều chỉnh tỉ số truyền động để phù hợp với các điều kiện địa hình khác nhau. Khi đạp lên dốc, người lái có thể chọn bánh răng lớn hơn để đạp nhẹ hơn; khi đi trên đường phẳng, có thể chọn bánh răng nhỏ hơn để đạp nhanh hơn.

Líp xe đạp

Phuộc

Phuộc là bộ phận giữ bánh trước và kết nối nó với khung xe. Phuộc có vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định và kiểm soát của bánh trước.

Các loại phuộc

• Phuộc cứng: Không có hệ thống giảm xóc, thường được sử dụng cho xe đạp đường trường và xe đạp đường phố, mang lại cảm giác lái chính xác và nhẹ nhàng.

• Phuộc giảm xóc: Có hệ thống giảm xóc, giúp hấp thụ các chấn động từ mặt đường, mang lại sự thoải mái và kiểm soát tốt hơn trên các địa hình gồ ghề. Thường được sử dụng trong xe đạp địa hình.

Phuộc xe đạp

Phuộc cung cấp sự ổn định cho bánh trước và giúp hấp thụ sốc (đối với phuộc giảm xóc), mang lại sự thoải mái và kiểm soát tốt hơn khi di chuyển trên các bề mặt không bằng phẳng. 

Mỗi bộ phận của xe đạp, từ khung xe, bánh xe, phanh, đến xích và ghi đông, đều đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo xe hoạt động trơn tru và hiệu quả. Để duy trì hiệu suất tốt nhất của xe đạp và đảm bảo an toàn khi sử dụng, việc bảo trì và kiểm tra các bộ phận của xe đạp một cách định kỳ là rất cần thiết. Bạn có thể tự bảo dưỡng tại nhà hoặc đến hệ thống xe đạp 5S để được nhân viên hỗ trợ,